NE ZAMAN PSİKOLOĞA GİTMELİYİM?

Psikoterapi, konuşma terapisi, danışmanlık veya sadece terapi; hangi isimle bilinirse bilinsin, ruh sağlığı danışmanlığı duygusal zorluklar, yaşam zorlukları ve ruh sağlığı endişeleriyle mücadele eden insanlara fayda sağlayabilir.

NEDEN TERAPİ?

Terapi, birçok ruh sağlığı sorununun semptomlarını iyileştirmeye yardımcı olabilir. Terapide insanlar tedaviye hemen yanıt vermeyebilecek semptomlarla başa çıkmayı öğrenebilirler.

Araştırmalar, terapinin faydalarının tek başına ilaç tedavisinden daha uzun sürdüğünü göstermektedir. İlaçlar ruh sağlığı sorunlarının bazı semptomlarını azaltabilir, ancak terapi insanlara birçok semptomu kendi başlarına ele alma becerilerini öğretir. Bu beceriler terapi sona erdikten sonra da devam eder ve danışanda görülen semptomlar psikologla düzenli temasta kalarak iyileşmeye devam edebilir.

Bir terapiste gitmeniz gerektiğine dair olası işaretler:

Bunalmış Hissetme: Yapacak çok fazla işiniz veya başa çıkmanız gereken çok fazla sorun varmış gibi hissedebilirsiniz. Dinlenemediğinizi ve hatta nefes alamadığınızı hissedebilirsiniz. Stres ve bunalmışlık ciddi fiziksel sağlık sorunlarına yol açabilir.
Yorgunluk: Bu fiziksel belirti genellikle ruh sağlığı sorunlarından kaynaklanır veya bu sorunlara eşlik eder. Depresyona da işaret edebilir. Yorgunluk normalden daha fazla uyumanıza veya sabahları yataktan kalkmakta zorlanmanıza neden olabilir.
Orantısız öfke, kızgınlık veya kırgınlık: Herkes zaman zaman öfke hisseder. Geçici öfke her zaman zararlı değildir. Eğer bu duygular uzun süre boyunca geçmiyorsa, duruma kıyasla aşırı yoğun hissediliyorsa veya sizi şiddet içeren ya da potansiyel olarak zararlı eylemlerde bulunmaya yönlendiriyorsa psikoloğa başvurmak iyi bir fikir olacaktır.
Kaygılı veya rahatsız edici düşünceler: Zaman zaman bir şeyler hakkında endişelenmek normaldir, ancak endişe gününüzün önemli bir bölümünü kapladığında veya fiziksel semptomlara neden olduğunda, terapi bununla başa çıkmanıza yardımcı olabilir.
İlgisizlik: Olağan faaliyetlere, çevrenizdeki dünyaya veya genel olarak hayata olan ilginizi kaybetmek, depresyon veya anksiyete gibi ruh sağlığı sorunlarına işaret edebilir.
Umutsuzluk: Umudunuzu veya motivasyonunuzu kaybetmek ya da geleceğiniz yokmuş gibi hissetmek depresyona veya başka bir ruh sağlığı sorununa işaret edebilir. Zaman zaman, özellikle de zor bir dönemden sonra umutsuz hissetmek alışılmadık bir durum değildir. Ancak bu yoğun umutsuzluk uzun sürdüğünde, intihar düşüncelerine yol açabilir. Kesinlikle vakit kaybetmeden bir uzmana danışılmalıdır.
Sosyal geri çekilme: Birçok insan en azından biraz yalnız zaman geçirebildiğinde kendini daha iyi hisseder. İçe dönük insanlar diğerlerine göre daha fazla yalnız kalmaya ihtiyaç duyabilir. Ancak başkalarının yanında kendinizi sıkıntılı hissediyorsanız veya diğer insanlarla birlikte olmaktan korkuyorsanız, terapi bu duyguları anlamanıza ve bunlarla başa çıkmanıza yardımcı olabilir.

RUH SAĞLIĞI SORUNLARI NE KADAR YAYGIN?

Ruh sağlığı sorunları modern zamanda iyice yaygınlaşmıştır. Ancak ruh sağlığı sorunları olan kişilerin yalnızca yaklaşık %40’ı yardım almaktadır. Tedavi edilmeyen ruh sağlığı sorunları genellikle daha da kötüleşir ve başka olumsuz etkileri olabilir.

Ayrıca şunlara da yol açabilirler:

Çalışamama veya okula gidememe
İlişkilerde veya çocukların bakımında zorluk
Sağlık sorunları riskinde artış
Hastaneye uzun süreli yatış
İntihar

İntihar etmeyi düşünen herkes için en iyi seçenek, telefon, kısa mesaj veya çevrimiçi sohbet yoluyla bir intihar yardım hattına ulaşarak acil yardım almaktır. En yakın aile sağlık merkezini aramanız veya ziyaret etmeniz sizin için gerçekten çok iyi olacaktır. Bir terapist, artık krizde olmadığınızda ileriye dönük olarak sizi desteklemeye yardımcı olabilir.

TERAPİYE İHTİYACIM VAR MI?

Sevdiğiniz birinin ruh sağlığı sorunlarıyla uğraşmasını izlemek zor olabilir, ancak birine terapiye gitmesi gerektiğini veya terapiye ihtiyacı olduğunu söylemek kişiye toplumsal baskı hissettirebilir veya kendiyle yüzleşme zorunda kalma hissini yaşayabilir.

Değer verdiğiniz birini olası terapi seçeneklerini araştırmaya teşvik etmek, hatta potansiyel terapistleri onunla birlikte gözden geçirmeyi teklif etmek, genellikle destek göstermenin iyi bir yoludur. Terapiye zorlandığını hisseden kişiler direnç gösterebilir ve değişim için gereken çabayı göstermek istemeyebilir.

Herhangi bir tür ruh sağlığı veya duygusal endişe günlük yaşamı ve işlevleri etkilediğinde, terapi önerilebilir. Terapi, ne hissettiğinizi, neden hissediyor olabileceğinizi ve nasıl başa çıkacağınızı öğrenmenize yardımcı olabilir.

NE ZAMAN TERAPİYİ DÜŞÜNMELİYİM?

Terapiye hazır olduğunuza karar vermeden önce biraz düşünmeniz gerekebilir. Bekleyip zamanın, yaşam tarzı değişikliklerinin, arkadaşlarınızın ve ailenizin desteğinin mücadele ettiğiniz şeyi iyileştirip iyileştirmediğini görmek isteyebilirsiniz.

Bir şey sizde uzun süreli sıkıntıya neden olduğunda ve yaşamınızın bir bölümünü engellediğinde, özellikle de aşağıdaki durumlarda bir terapiste gitmeyi düşünmeniz önerilir:

Sorununuz hakkında düşünmek veya sorununuzla başa çıkmaya çalışmanız her gün en az bir saatinizi alıyorsa
Sorununuz utanmanıza veya başkalarından uzak durmak istemenize neden oluyorsa
Sorununuz yaşam kalitenizin düşmesine neden oluyorsa
Sorununuz okulunuzu, işinizi veya ilişkilerinizi olumsuz etkiliyorsa

Ayrıca aşağıdaki duygu veya hislerden herhangi birini yaşamınızı engelleyecek ölçüde yaşıyorsanız, terapi bunların etkilerini azaltmanıza yardımcı olabilir. Semptomlar tarafından kontrol edildiğinizi hissediyorsanız veya kendinize veya başkalarına zarar verebileceklerse bir terapiste gitme zamanının geldiğini düşünmek özellikle önemlidir.

YA DAHA ÖNCE TERAPİYİ DENEDİYSEM VE İŞE YARAMADIYSA?

Bazen terapi hemen işe yaramayabilir, sihirli bir değnek beklememek gerekir. İdeal bir terapi durumunda bile semptomların iyileşmesi zaman alabilir. Bu zaman aylar ya da yıllar olabilir. Terapiye gitmek ve hiçbir değişiklik görmemek hayal kırıklığına neden olabilir. Belki de doğru terapisti bulamadınız, bu yüzden yardım arayışınızı sürdürmeye değer.

Yukarıdaki belirtilerden herhangi birini hala yaşıyorsanız, terapi hala bir seçenek olmalıdır. Ruh sağlığınızı iyileştirme arayışınızı durdurmayın.

Yaşadıklarınızı tedavi eden konunun uzmanı bir terapist aramak yardımcı olabilir. Eğer bir teşhisiniz yoksa, potansiyel terapistlerle semptomlarınız hakkında konuşabilirsiniz. Çoğu terapist, endişenizi tedavi edip edemeyeceklerini size bildirecektir. Eğer kendileri o konuda uzman değillerse başka bir uzmanı önerebilirler.

Farklı yaklaşımların farklı sorunlar için daha iyi olabileceğini unutmayın. Önceki terapinizde dinlendiğinizi hissetmediyseniz veya son terapi seansınızdan bu yana semptomlarınız değiştiyse, farklı bir terapist tam olarak ilerlemeniz için uygun olabilir.

TERAPİYE BAŞVURMANIN FAYDALARI NELERDİR?

Terapiyi düşünüyorsanız, olası dezavantajları düşünüyor olabilirsiniz. Maliyet sizin için bir endişe kaynağı olabilir. Ayrıca terapinin genellikle zor olduğunun da farkında olabilirsiniz. Geçmişten gelen travma veya diğer acı verici olayları hatırlamak ve biriyle tartışmak korkutucu olabilir. Zorlukların üstesinden gelmek kolay değildir ve terapi her zaman hızlı bir çözüm değildir. Bir terapistle görüşmeye hazır olduğunuzda kendinize ve terapistinize karşı dürüst olabileceğinizden emin olun.

Ancak bu işi yapmaya istekliyseniz, terapi ödüllendirici olabilir. Yardım etmek için orada bulunan eğitimli bir profesyonel ile her şeyi paylaşabileceğiniz güvenli, yargısız bir alandır.

Terapinin birkaç faydasını şöyle sıralayabiliriz:

Kendiniz hakkında daha fazla şey öğrenebilirsiniz. Terapistler hikayenizi dinler ve bağlantılar kurmanıza yardımcı olur. Kendinizi kaybolmuş hissediyorsanız rehberlik veya öneriler sunabilirler. Terapi, kendi başınıza harekete geçmeniz için sizi güçlendirebilir.
Terapi, hedeflerinize ulaşmanıza yardımcı olabilir. Hedeflerinizin ne olduğundan emin değilseniz, terapi onları netleştirmenize ve onlara ulaşmak için gerçekçi adımlar belirlemenize yardımcı olabilir.
Terapi, daha tatmin edici ilişkiler kurmanıza yardımcı olabilir. İster bekar olun ister bir ilişkiniz olsun, terapi ilişkilerde güvensizlik veya partnerlerinize güvenme zorluğu gibi başkalarıyla ilişki kurma zorluklarını ele almanıza yardımcı olabilir.
Ruhsal sağlığınızın yanında bedensel sağlığınıza da iyi gelebilir. Araştırmalar zihin ve beden sağlığı arasındaki bağlantıyı desteklemektedir. Tedavi edilmeyen ruh sağlığı sorunları fiziksel sağlığı etkileyebilir. Öte yandan, duygusal sağlığı iyi olan kişiler, ortaya çıkan fiziksel sağlık sorunlarıyla daha kolay başa çıkabilir.
Terapi, yaşamın her alanında iyileşme sağlayabilir. Bir şeyin sizi hayal ettiğiniz gibi yaşamaktan alıkoyduğunu hissediyorsanız, terapi bunu ele almanıza yardımcı olabilir. Sizi değişiklik yapmaktan alıkoyan şeyin ne olduğundan emin değilseniz, terapi cevabı keşfetmenize yardımcı olabilir.